BIBIE IN LINIE

Cjapitul 12

IL CODIÇ DEUTERONOMIC

I. LEÇS PAL CULT

Il lûc pal cult

12 1 Chestis a son lis leçs e usancis che o tignarês a ments e o metarês in vore te tiere che il Signôr, Diu dai tiei vons, ti à dât in paronance par ducj i dîs che o vivarês sun chê tiere.

2 O sdrumarês ducj i lûcs là che i forescj che vualtris ju fasarês cori, a varan fat sacrificis ai lôr dius, su lis monts plui altis, sui cuei, sot di ogni arbul cjamât di vert. 3 O butarês jù i lôr altârs e o pararês a tocs i lôr colonei; o brusarês i lôr pâi sacrâi; lis inmagjnis sculpidis dai lôr dius lis romparês e o scancelarês il lôr non in chest lûc.

4 Rivuart al Signôr vuestri Diu, o fasarês diferent. 5 O vignarês a cirîlu dome tal lûc sielzût dal Signôr vuestri Diu, fra dutis lis tribûs, par meti il so non e par fâlu stâ li. 6 O puartarês li i vuestris olocauscj e chei altris sacrificis, lis vuestris decimis e i regâi de vuestre man, lis vuestris ufiertis di avôt e chês libaris, i prins nassûts dal vuestri besteam minût e grant, 7 int mangjarês presince dal Signôr vuestri Diu e si indalegrarês di dutis lis vuestris voris, vualtris e lis vuestris cjasis, parcè che il Signôr to Diu ti à benedît.

8 No fasarês come che o fasìn vuê culì: ognidun al fâs ce che i semee, 9 parcè che no sês ancjemò jentrâts te paronance de legjitime che il Signôr to Diu ti dà. 10 O stais par passâ il Gjordan e par sistemâsi te tiere che il Signôr vuestri Diu us dà di legjitime; us metarà a ricès di ducj i vuestris nemîs dulintor e o varês une cjase sigure. 11 Tal lûc sielzût dal Signôr vuestri Diu par fâ stâ il so non, o puartarês dut ce che us ordene, i vuestris olocauscj e i vuestris sacrificis, lis vuestris decimis, i regâi des vuestris mans e dutis lis buinis robis che i varês imprometût par avôt al Signôr. 12 Alore o sarês in gjonde presince dal Signôr vuestri Diu, vualtris, i vuestris fîs e lis vuestris fiis, i vuestris fameis e lis vuestris siervis e il levit che al è a stâ cun vualtris par vie che nol à ni part ni legjitime cun vualtris.

Sacrificis e macelazion

13 Viôt di no ufrî i tiei olocauscj in ducj i lûcs sacrâi che tu viodarâs. 14 Dome tal lûc sielzût dal Signôr intune des tôs tribûs tu podarâs ufrî i tiei olocauscj e meti in pratiche dut ce che ti ài ordenât.

15 Tu podarâs però, ogni volte che tu varâs voe, in ce cu sedi citât, copâ e mangjâ cjar par tant che ti varà permetût la benedizion dal Signôr to Diu. Che al sedi mont o soç, un al podarà mangjânt come ch’e fos di gazele o di cerf. 16 Il sanc però no lu mangjarês ma tu lu strucjarâs par tiere compagn da l’aghe. 17 No tu podarâs mangjâ tes citâts la decime dal to forment, dal to vin gnûf o dal to vueli ni i primarûi dal to besteam minût o grant, ni nissune ufierte di avôt o libare ni ce che tu i varâs esibît cu la tô man al Signôr. 18 Ma tu lis mangjarâs denant dal Signôr to Diu tal lûc sielzût dal Signôr to Diu e dome li, tu, to fi e tô fie, il to famei e la tô sierve e il levit che al è cun te. Tu ti ricrearâs presince dal Signôr to Diu, di dutis lis tôs voris. 19 Su la tô tiere, par ducj i tiei dîs, viôt di no lassâ di bande il levit.

20 Cuant che il Signôr to Diu al varà slargjade la tô tiere, come che ti à dit, e tu disarâs: O varès gole di mangjâ cjar, se tu âs chê di mangjâ cjar tu podarâs fâlu tant che tu vuelis. 21 Se il puest sielzût dal Signôr to Diu par meti il so non al è masse lontan par te, tu podarâs ufrî il to besteam minût o grant che ti à dât il Signôr, come che tal ài ordenât; tu ’nt mangjarâs tes tôs citâts tant che tu ’nt volarâs; 22 tu ’nt mangjarâs come che si mangje gazele o cerf: il mont e il soç int mangjaran insieme. 23 Vuarditi dome di no mangjâ il sanc, parcè che il sanc al è l’anime e tu no tu âs di mangjâ l’anime cu la cjar. 24 No tu âs di mangjâlu ma tu âs di strucjâlu par tiere come aghe. 25 No tu âs di mangjâlu se tu vuelis jessi furtunât, tu e to fi daûr di te, metint in pratiche ce che al va ben pai vôi dal Signôr. 26 Lis robis santis che tu lis varâs cun te e chês che tu lis âs avodadis, tu âs di puartâlis tal lûc sielzût dal Signôr. 27 Tu fasarâs l’olocaust de cjar e dal sanc sul altâr dal Signôr to Diu; a rivuart dai tiei sacrificis, il sanc al sarà spandût sul altâr dal Signôr to Diu e tu tu mangjarâs la cjar. 28 Ten cont e met in vore cun puntilgjo ducj chescj ordins che ti doi, in mût di jessi furtunât par simpri, tu e to fi daûr di te, fasint ce che al è bon e just pai vôi dal Signôr to Diu.

Vuardâsi des religjons forestis

29 Cuant che il Signôr to Diu al varà netadis vie lis gjernaziis che tu vâs cumò a spodestîlis denant di te, cuant che tu lis varâs paradis vie e che tu ti sarâs sistemât te lôr tiere, 30 viôt di no lassâti cjapâ tal tramai, lant daûr di lôr dopo di vêlis fruçadis denant di te, e no sta cirî i lôr dius disint: Cemût servivino, cheste int, i lôr dius? Ancje jo o fasarai compagn. 31 No tu âs di fâ une tâl cuintri dal Signôr to Diu. Parcè che il Signôr nol pò viodi une robe di cheste fate e i fâs riviel ce che lôr a àn fat pai lôr dius: a rivin parfin a rustî sul fûc i lôr fîs e lis lôr fiis pai lôr dius!

Notis:

  • 12,1 - Di cumò fint al c. 26 o vin une racuelte di leçs dadis dongje di tantis tradizions e cence un ordin ben clâr. L’implant al lasse scrupulâ un popul plui sgarzât, par cont di socializazion e di finece religjose, che no chel dal codiç de aleance. Chest codiç culì al è il penç di chê leç che le àn tornade a cjatâ tal templi sot di Gjosie (2 Re 22,8).
  • 12,2 - Cheste leç, ch’e deventarà di fonde pe religjon di Israel, e à l’intent di vuardâ la religjon dal Signôr di ogni sorte di miscliç cu la religjon cananee, ch’e veve i siei “santuaris” sui çucs e sui lûcs plui alts.
  • 12,4 - Par vieri Diu si lu adorave in plui di un puest (cfr. Jds 6,24; 1 Re 3,4). La riforme di Gjosie, ch’e fâs di telâr storic a di chest codiç, e intint di tornâ a la unitât di popul e di religjon ator dal templi di Gjerusalem, considerât tant che l’unic “lûc sielzût dal Signôr par meti il so non”.
  • 12,7 - Lis fiestis e i gustâs religjôs a àn di jessi une ocasion di gjonde pa l’anime e pal cuarp.
  • 12,13 - I nemâi si pò copâju là che si à voe. Se però si à chê di ufrîjai a Diu si pò copâju dome tal santuari che lui si à sielzût.
Cjapitui: